Eyvah! Çocuğum Okula Gitmek İstemiyor (31.08.2014)
Okula başlamak çocuklar için toplumsallaşma sürecine atılan ilk adımdır. Bu dönem hem çocuklar hem de ebeveynleri için oldukça önemlidir. Okula yeni başlayacak çocuğu olan bir çok ebeveyn, genellikle çocuğunun okula uyum sürecine dair kaygılar yaşamaktadır. Ebeveynler ’’ Çocuğum okula gitmek isteyecek mi? Okula uyum sağlayabilecek mi? Akademik başarısı nasıl olacak? ‘’ gibi soruların yanıtını ararken, çocuklar da, bambaşka bir belirsizliğin içerisinde bulurlar kendilerini. Ailelerinden ayrılırak yeni bir ortama dahil olmaya çalışan çocuklar, bu süreçte yoğun olarak ebeveynleri tarafından terk edilme kaygısı yaşayabilirler.
Çocuğun okula uyum sağlayabilmesi için öncelikli olarak, hem zihinsel hem de ruhsal açıdan okula hazır olması gerekmektedir. Çocuklar zihinsel olarak hazır olduğu halde duygusal olarak okula başlamak için hazır olmadıklarında, özellikle anneden ayrılma konusunda aşırı kaygılı olabilir. Bu durum da okula uyum sürecinde karşılaşılacak bir çok sorunun kaynağıdır. Çocuklar okula uyum sürecinde bir çok değişikliği ve bir çok duyguyu bir arada yaşarlar ve alt ıslatma, kardeş kıskançlığı, aşırı çekingenlik veya aşırı hareketlilik gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bunların yanısıra, çocukların okula uyum sağlamasını zorlaştıran ve genellikle okula uyum sürecinde ortaya çıkabilecek önemli sorunlardan birisi de okul fobisidir.
Okul fobisi, çocuğun kuvvetli endişeleri sebebiyle okula gitmeye karşı aşırı direnç göstermesi olarak tanımlanmaktadır. Ebeveynlerine, özellikle annesine aşırı bağımlı, uslu, aşırı onay bekleyen, utangaç ve içe kapanık çocuklarda daha sık görülmektedir.
Okul fobisinin oluşmaya başladığı dönemlerde; çocuklarda keyifsizlik, uykuya dalmada güçlük veya iştahsızlık görülebilir. Bu dönemde, okula dair sorumlulukları yerine getirmeye karşı isteksiz olabilirler. Okula gitmemek için karın ağrısı, diş ağrısı, mide bulantısı gibi somatik şikayetlerde bulunabilirler. Okula gitmesi konusunda aşırı ısrarcı olunduğunda da kusarak veya ağlayarak tepki gösterebilirler.
Arkadaşlık ilişkilerindeki sorunlar, öğretmenlerle yaşanılan iletişim sıkıntıları ya da sosyal fobi, anksiyete bozukluğu, depresyon gibi ruhsal sorunlar, çocukta okul fobisinin oluşmasını tetikleyen nedenler arasındadır.
Çocukların okula uyum sürecinde veya çocuklarda okul fobisinin oluşmasında ebeveynler aktif rol oynarlar. Öncelikli olarak, ebeveynler çocuklarına okulu anlatırken, gerçeklikten uzaklaşmamaları gerektiğinin bilincinde olmaladırlar. Çocukların okula alışmasını kolaylaştırmak adına ebeveynlerin okulu olduğundan farklı anlatmaları, çocuğun beklentileriyle, okul ortamının uyuşmamasına sebep olabilir. Çocuğun yaşadığı hayal kırıklığı da okula uyum sürecini zorlaştırabileceği gibi, okul fobisinin
zeminini hazırlayabilir. Bunun yanısıra ebeveynin çocuğun korkularını besleyecek kaygıları varsa, bunu çocuklar da hissedebilirler. Ebeveynlerin çocuktan ayrılırken aşırı kaygılı davranışları, okula veya öğretmene dair olumsuz düşünceleri, çocukta okula karşı güven sorununu oluşturabilir. Eğer ebeveynlerin bu konularda kaygıları varsa, mümkün oldukça çocuklarına hissettirmemelidirler.
Okul fobisinin üstü kapatılmamalı, problemin kaynağı bulunmalı ve çözümlenmelidir. Okul fobisi karşısında aileler, sınıf öğretmeni ve okulun rehber öğretmeni işbirliği içerisinde olmalı, gerekli görüldüğünde de uzman desteğine başvurulmalıdır.
Sevgilerle;
Sultan UNCU