Alışkanlık, herhangi bir durum karşısında ritüel olarak aynı tepki ve davranışı, sürekli ve düzenli bir biçimde tekrar etme halidir. Bu ritüel o kadar yerleşik hale gelmiştir ki, güç gelmeden kişi zevk ve gereksinim duyar. Yaşam içinde önemli olan ve özellikle çocuklarımız için alışkanlık haline gelmesi gerekli durumlar vardır. Örneğin, diş fırçalama, spor yapma, el yıkama, düzenli beslenme gibi...
Kitap okuma alışkanlığı da çocuklarımız için kazandırılması gereken, hem bireyin hem de toplumun gelişimine katkı sağlayacak en önemli alışkanlıkların başında gelir. Okuma gibi temel alışkanlıkların çocukluk döneminde kazandırılması ve ergenlik döneminde desteklenerek devam ettirilmesi ailelerin ve eğitimcilerin üzerine düşen en önemli görevlerden biridir.
Okuma alışkanlığının çocukların bireysel gelişimlerinde sağladığı faydaları incelediğimizde;
. Zihinsel olarak çok yönlü gelişmelerini
. Anadillerini doğru bir şekilde kullanmalarını
. İkinci ya da üçüncü yabancı dili daha kolay öğrenmelerini
. Kendilerini daha rahat ifade etmelerini
. Kişilik gelişimlerinde daha sağlıklı ve güçlü bir birey olmalarını sağlar.
Yukarıdaki maddelerden daha da önemlisi okuyan çocuk, düşünen, yargılayan, eleştiren, bilgiye ve araştırmaya gereksinim duyan, çağdaş ve demokratik bir birey olma yolunda ilk adımlarını atmış olur.
Londra Üniversitesi Eğitim Enstitüsünün 1970 yılı itibariyle 6 bin çocuğun gelişimi üzerinde yaptığı incelemede; 5 yaş itibariyle sık kitap okuyan grubun, 10 yaşında ve 16 yaşında matematik, kelime kullanımı ve yazma becerisi konularında, kitap okumayan gruba göre daha başarılı olduğu gözlemlenmiştir. Bu analiz çocuklarımızın akademik başarılarında, kitap okuma alışkanlığının ne kadar önemli bir faktör olduğunu göstermektedir.
Tüm temel eğitim ve alışkanlıklar gibi, okuma alışkanlığının temeli de aile içinde atılır. Ailenin desteği olmadan çocukların iyi alışkanlıklar geliştirmeleri mümkün değildir. Bunun için ebeveynler olarak yapmamız gereken bazı ipuçlarını inceleyecek olursak;
. Küçük yaştan itibaren ebeveynler, çocuklarıyla düzenli okuma saatleri oluşturmalı
. Bu okuma saatleri görev gibi değil, eğlenceli ve cazip hale getirilmeli
. Evimizin çeşitli bölümlerinde oluşturulmuş kitaplıklarla çocukların okuma eğilimleri pekiştirilmeli
. Televizyon izlerken, restoranda menü seçerken, gazete, dergi bakarken, yolda tabela ve sinema reklamlarını çocuklarınızla beraber okuyup, onları daha fazla okumaya teşvik etmeli
. Haftasonları kütüphane ziyaretleri, kitapçılarda kitap inceleme gibi aktiviteler sıklıkla düzenlenmeli
. Her kitap bitirdiğinde çocuğu ödüllendirerek, bir sonraki kitap için motivasyonu sağlanmalı
Yukarıda ki öngörülerin hepsi bir yana, çocuğunuzun kitap okuma alışkanlığını geliştirmesinin en önemli kaynağı siz ebeveynlerisiniz. Siz çevrenizde ki diğer bireylere, nesnelere, doğaya yani tüm yaşama nasıl bakarsanız, onlar da o şekilde bakar. Kısacası Siz okursanız, onlarda okur!
Sevgiyle...
Pınar Holt